VAHİY

     Vahiy, Tanrı kavramına yer veren dinlerin üzerinde durduğu önemli konulardan birisidir. Dinler, geçerliliğini ve gücünü, Yüce Varlık ile ilişkilerinden almaktadır. Özellikle Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam’da vahyin, ‘’kâinatı yaratan Tanrı’nın, insanı dünyada ve âhirette saadete ulaştıracak bilgileri ve hükümleri insana bildirmesi’’ şeklinde aynı zamanda vahiy, insanın Tanrı’yı tanımasını ve kurtuluşa ulaşmasını sağlayabilecek bilgileri elde etmesi için gereklidir

.

     Vahyi, temelde, Tanrı-Âlem veya Tanrı-İnsan ilişkisi olarak değerlendirirsek, bu konunun, tarihin ilk çağlarından beri insan zihnini meşgul eden en önemli sorunlardan biri olduğunu söyleyebiliriz. ‘’Tanrı, âlemi yarattıktan sonra, ona müdahâle etmekte midir? Tanrı insanla iletişim kurmakta mıdır? İnsan Tanrı ile nasıl iletişim kurmaktadır? Bu iletişimin muhtevâsı nedir?’’. Bu soruların cevapları, vahiy konusuna yer veren her dinde az veye çok farklılık göstermektedir; ancak ortak husus, Tanrı’nın insanla iletişim kurduğu ve insanın dünya-âhiret saadetinin bu iletişime bağlı olduğu düşüncesidir.

​

     Dinlerin vahiy telakkileri ile ilgili ilk izlenim, vahyi ifade etmek için kullandıkları kelimelerden almaktayız.  Kitab-ı Mukaddes’te, bugünkü anlamıyla vahyi karşılayan bir terim yoktur. Ancak Kitab-ı Mukaddes’te, vahiy olayının açıklamak için kullanılan birtakım ifadeler de yok değildir. Tanah, vahyi izah etmek amacıyla,’’galâ (açıklamak), yada ‘(açıklamak, bildirmek), nir’ah (kendisini göstermek), noda (bildirmek)’’ gibi kelimelerle ‘’ Tanrı’nın Kelâmı’’ ifadesini kullanmaktadır. Yeni Ahit’te ‘’apokaluptein (açıklamak), phaneroun(göstermek), tanık olmak, gizem, Tanrı’nın Kelâmı’’, konumuzla ilgili olarak en çok karşımıza çıkan ifadelerdir. İslâm’da Arapça ‘’vahy’’ (gizlice söylemek) kelimesini görmekteyiz. Hinduizm’de ise vahyi ifade eden ‘’srut’’(duyulan) kelimesi ile karşılaşmaktayız.

​

     Vahiy ile ilgili, birbirine benzeyen, birçok tarif yapılmıştır. Biz bu tariflerin birkaçını zikretmekle yetineceğiz.  Vahiy:

​

‘’Dinde, kutsal ya da tanrısal gerçekliğin ya da ereğin insanlara açıklanmasıdır’’.

‘’Dünyanın başlangıcı, hayatın anlamı, insanın kaderi, tabiat ve Allah irâdesi ile ilgili insani kararsızlıklar üzerine, Allah’tan gelmiş kabul edilen cevaplardır’’.

‘’Allah Teâlâ’nın dilediği şeyleri, peygamberlerine, mahiyeti bizce tam olarak bilinemeyen bir yolla bildirmesi ve ilhâm etmesidir’’.

‘’Tanrı tarafından verilen bir işarettir’’.

‘’Tanrı bilgisinin verilmesidir’’.

‘’Özel ve kurtarıcı bilgidir’’.

​

     Görüldüğü gibi, tanımlarda bazı farklılıklar olsa bile, vahyin, ‘’Tanrı ile insan arasındaki iletişim’’ şeklinde genel bir tarifini yapmak mümkündür.